Hangry – Hoe zit dat?

Hangry

Ik spreek uit ervaring als ik zeg dat: Als je mij niet op tijd te eten geeft, alle sociale normen plotseling lijken te vervallen. Mijn inlevingsgevoel en geduld verdwijnen, en mocht het een sociaal evenement betreffen dan kan dit nog wel eens voor ongemakkelijke situaties zorgen. De etiquette zullen niet meer zo van toepassing zijn voor mij. Geduldig wachten totdat iedereen aan tafel zit, in de rij staan voor een buffet… Tel uit je winst. In de tijd dat iedereen heel bescheiden beslist om niet als eerste op te scheppen, is het voor iedereen beter, als ik besluit om dat initiatief wel te nemen.

Als ik met mijn schoonouders op stap ga dan wordt er tegenwoordig vooraf altijd even bij ons ingecheckt of ‘we’ maar eigenlijk ‘Jamie’ al iets gegeten heeft. En de vaste taak die mijn partner op zich neemt als we op vakantie zijn, is zorgen dat ik optijd iets eet. Want als ik daar te lang mee wacht, lopen we ook nog het risico dat ik geen keuzes meer kan maken, en dat dan uiteindelijk niets goed genoeg meer is. En ik kan ze ook geen ongelijk geven hoor. Want niemand wil met een draak op stap niet waar? De bekende quote ‘I’m sorry for what I said when I was hungry.’ - ‘Het spijt me voor wat ik zei toen ik honger had’ - is hier zeker van toepassing…

Het beestje heeft een naam

Bij de een zal het veel sneller voorkomen dan bij de ander, maar ik ben er zeker van dat ik niet de enige ben bij wie dit voorkomt. Want het beestje heeft een naam; Hangry. Sinds 2018 is deze samensmelting van de Engelse woorden hungry ('hongerig') en angry ('boos') zelfs opgenomen in het Oxford English Dictionary en is dus een officiële term in de Engelse taal.

Chagrijnig van de honger

Ook in het Nederlands is dit Engelse leenwoord opgenomen in het Algemeen Nederlands Woordenboek en wordt als volgt beschreven: Hangry - Slechtgehumeurd van de honger, als gevolg van een verlaging van de bloedsuikerspiegel waarbij stressgerelateerde hormonen zoals cortisol en adrenaline vrijkomen; chagrijnig van de honger dus.

Maar hoe komt het nou, dat je plots totaal niet meer voor reden vatbaar bent als je niet op tijd eet? Ik ging op onderzoek uit en ontdekte dat het hele proces enorm veel gelijkenissen heeft met een voertuig op 4 wielen. Wat!? Dat ga ik je nu uitleggen!

Brandstof voor ons brein

We eten eigenlijk allemaal om bij te tanken. Een soort brandstof voor ons brein die er op zijn beurt weer voor zorgt dat de rest van ons lichaam - ons motortje - kan blijven draaien. Als je iets eet dan worden de koolhydraten, eiwitten en vetten uit de voeding namelijk omgezet in suikers (ookwel glucose), aminozuren en vrije vetzuren. Deze voedingsstoffen worden door het bloed verspreid naar de organen en het weefsel en gebruikt als energie.

Een lege tank

Maar ook onze tank is geen bodemloze put. Naarmate je lichaam de energie verbruikt zal de hoeveelheid voedingstoffen in het bloed verminderen. En net als dat metertje op het dashboard dat langzaam in de rode zone zakt als onze tank leeg begint te raken, geeft ook ons lichaam duidelijke signalen wanneer de brandstof bijna op is. Dit zul je merken doordat je concentratie verminderd, je niet op de juiste woorden kunt komen of sneller dingen vergeet. Maar het kost ook véél meer moeite om vriendelijk te zijn tegen je vrienden of collega’s waardoor je chagrijnig of kortaf kunt reageren. En dit komt omdat je hersenen afhankelijk zijn van glucose om te kunnen functioneren. Onze brandstof.

Een kwestie van leven of dood

Als je bloedsuikerspiegel ver genoeg daalt, dan sturen je hersenen instructies naar verschillende organen om hormonen aan te maken die de hoeveelheid suiker in het bloed tijdelijk verhogen. Zodat je als het ware gebruik kunt maken van je restbrandstof. Je bijnieren maken in dit geval de hormonen adrenaline en cortisol aan. Dat zijn dezelfde hormonen die ook aangemaakt worden in stressvolle situaties. En in het bijzonder adrenaline zorgt voor de welbekende ‘vechten, vluchten of bevriezen’ overlevingsreactie. Je dalende suikerspiegel roept dezelfde reactie op als in een levensbedreigende situatie. Dus of je nu achterna gezeten wordt door een tijger, óf je lunch hebt overgeslagen, je hersenen registreren deze situaties als gelijkwaardig. Potato, potato. Dus de volgende keer dat iemand uitroept dat je niet zo dramatisch moet doen omdat je honger hebt dan kun je redelijkheidshalve stellen dat het voor je hersenen daadwerkelijk om een kwestie van leven of dood gaat. Het lampje op je dashboard begint te branden.

Als het geluk ver te zoeken is

Terwijl de laatste druppels benzine verdampen in onze warme motor, begin je plotseling ook te merken dat de rem niet meer zo soepel werkt… Zou de remvloeistof ook aan vervanging toe zijn? Terwijl de energie reserves opraken, dalen ook je serotoninelevels. Serotonine is een gelukshormoon dat helpt bij het reguleren van emoties zoals boosheid en angst. Dit verklaart waarom we ons terugtrekken, stagneren of soms zo onredelijk kunnen reageren als we honger hebben. We zijn letterlijk ontremd.

Diva

Voor een snelle boost van serotonine kun je het beste tryptofaanrijke voedingsmiddelen eten zoals bananen, dadels, eieren, kikkererwten, avocado’s, noten en zaden. Omdat dit aminozuur tryptofaan cruciaal is bij het aanmaken van het gelukshormoon serotonine. Maar laten we eerlijk wezen… Dit zijn vaak de laatste voedingsmiddelen waar je aan denkt als je Hangry bent. De marketing-slogans ‘You turn into a Diva when you are hungry’ en ‘4 uur cup a soep’ zijn niet voor niets in het leven geroepen. In geval van nood schreeuwt ons lichaam naar koolhydraatrijke producten die een snelle energiepiek opleveren zoals bijvoorbeeld die Snicker.

Keuzecentrum buiten dienst

Dat is dan meteen ook precies de reden waarom het zo gevaarlijk is om boodschappen te gaan doen wanneer je honger hebt. Er is simpelweg niet genoeg rekenkracht in de hersenen om ook nog de afweging te maken wat lekker zou passen bij die rode kool die nog in de koelkast ligt, welke bakker de lekkerste broodjes verkoopt of überhaupt binnen een voedzaam en gevarieerd dieet past. Dat zijn zorgen voor later. We proberen te overleven hier, weet je nog?

Het hangry dieet

Dit is een strijd die ook optreedt bij pogingen tot diëten omdat je hersenen door calorierestrictie minder serotonine aanmaken. Dus als je je ooit afvraagt waarom tante Carla niet te genieten is tijdens de kringverjaardag, zou dat er aan kunnen liggen dat het stuk taart vervangen werd door een rijstwafel. En daar wordt natuurlijk niemand vrolijk van.

Bijtanken

Die Snicker met zijn snelle energie waar we in overlevingsmodus voor gaan, die helpt wel heel snel, maar ook maar heel kort. Als je maar een paar liter bijtankt kom je ook niet heel ver met je bolide. Je lichaam belandt in mum van tijd, van een suikerpiek in een suikerdip. Waardoor je weer heel snel hongerig wordt. En dan begint het hele circus weer opnieuw! Het is een beetje een dooddoener. Maar de gemakkelijkste manier om dit alles te voorkomen is om op tijd iets te eten of om altijd een ‘emergency snack’ mee te nemen. Maaltijden overslaan is gewoon niet altijd een goed idee voor iedereen, ook al werkt het voor anderen prima. Een Volkswagen transporter heeft ook een grotere tank dan een Suzuki Alto.

Een volle tank en een gevulde buik

Kies dus voor natuurlijke, voedzame voedingsmiddelen die je lang een vol gevoel geven zonder te veel lege calorieën te leveren. Want voorkomen is beter dan genezen. Dus ook een voorraad nootjes of granenbiscuits in het dashboardkastje van je auto, fietstas, rugtas of handtas, raad ik enorm aan. Een volle tank en een gevulde buik. Het recept voor een prettige reis. En vergeet ook dat flesje water niet als je op pad gaat. Remvloeistof is ook belangrijk!